To  Πάρκο Καινοτομίας JOIST, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ο Ευρωπαϊκός Κόμβος Ψηφιακής Καινοτομίας (ΕΚΨΚ) Smart Attica, o ΕΚΨΚ Synerginn, o ΕΚΨΚ DigiAgriFood, η κοινοπραξία JUSTReDI και ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.) του Πανεπιστημίου Αιγαίου διοργανώνουν ανοιχτό Μαραθώνιο Καινοτομίας (Hackathon) στο πλαίσιο του Innovent Forum 2025.  O  Mαραθώνιος Καινοτομίας θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2025, στο Πάρκο Καινοτομίας JOIST στη Λάρισα (καλοσώρισμα των ομάδων και mentoring) και στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (παρουσίαση των προτάσεων και βράβευση). 

Στόχος του Hackathon είναι η προώθηση, δικτύωση και επιβράβευση ιδεών, προτάσεων και εφαρμογών που συμβάλλουν στην καινοτόμο επίλυση ζητημάτων που συσχετίζονται με τις θεματικές του αγροτικού τομέα, της διατροφής, της ενέργειας και του περιβάλλοντος,  μέσω της κινητοποίησης του δημιουργικού ανθρώπινου κεφαλαίου των ΑΕΙ, των ερευνητικών κέντρων και των επιχειρήσεων. 

Στο Hackathon μπορούν να διαγωνιστούν ομάδες ενδιαφερομένων (project teams) οι οποίες θα αναπτύξουν μια πρόταση σχετική με μία από τις παρακάτω προκλήσεις – θεματικές: 

Α. Ενέργεια και Περιβάλλον 

Στο πλαίσιο της πρόκλησης της κλιματικής αλλαγής και της επιδίωξης ανάπτυξης σχεδίων και δράσεων μετριασμού και προσαρμογής, προωθείται η κλιματική ουδετερότητα που συνδέεται με την υιοθέτηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, και ενισχύει την ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας και του παραγωγικού συστήματος. Η παρούσα ενότητα καλεί την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων που προωθούν την απανθρακοποίηση της οικονομίας, και που επιλύουν κρίσιμα προβλήματα στους τομείς της ενέργειας και της βελτίωσης του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα: 

1. Εξοικονόμηση ενέργειας

Ενδεικτικά αναφέρεται η ανάδειξη καινοτόμων ιδεών και λύσεων που αποσκοπούν: 

• Στη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας,
• Στη διάχυση των ΑΠΕ,
• Στην αποθήκευση ενέργειας,
• Στη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων
• Στα βελτιωμένα και απανθρακοποιημένα ενεργειακά δίκτυα με οικονομικά και/ή ενεργειακά ωφέλη
• Στην αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών και τεχνητής νοημοσύνης για την αποδοτικότερη διαχείριση της προσφοράς και ζήτησης ενέργειας,
• Σε νέα υλικά για την ενεργειακή εξοικονόμηση και αποδοτικότητα.
• Στην παραγωγή ενέργειας από βιοενεργειακές καλλιέργειες, με χρήση αγροφωτοβολταϊκών, και/ή από αγροτικά απόβλητα.
• Στην καινοτομία στην παραγωγή και αποδοτική χρήση βιομεθανίου και/ή βιο-υδρογόνου.

2. Θωράκιση των περιφερειών για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής

Ανάδειξη καινοτόμων ιδεών και λύσεων που αποσκοπούν: 

• Στην αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών και της τεχνητής νοημοσύνης για την καλύτερη πρόγνωσης και πρόληψη ακραίων φυσικών φαινομένων,
• Στην ανάπτυξη βιώσιμων, έξυπνων και υγειών πόλεων χαμηλού περιβαλλοντικού αποτυπώματος,
• Στην ανάπτυξη και εφαρμογή τεχνολογιών για τη δέσμευση ρύπων,
• Στην ανάπτυξη προϊόντων από ανακυκλωμένα υλικά,
• Στην ανάπτυξη εφαρμογών αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών.

Β. Ο τομέας αγροδιατροφής στο πλαίσιο της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης. 

1. Ορθολογική διαχείριση και προστασία των φυσικών πόρων στην αγροτική παραγωγή

Ανάδειξη καινοτόμων ιδεών και λύσεων που αποσκοπούν: 

• Στη μείωση των εισροών στα συστήματα παραγωγής,
• Στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των συστημάτων παραγωγής,
• Στην αποτελεσματικότερη διαχείριση υδάτινων πόρων,
• Στην αποτελεσματικότερη προστασία της βιοποικιλότητας,
• Στην εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας στην αγροτική διατροφή και στον τομέα των τροφίμων (π.χ., καινοτόμες λύσεις για την ανακύκλωση αποβλήτων τροφίμων, ανάπτυξη προϊόντων από υπολείμματα τροφίμων για την προώθηση της βιωσιμότητας).
• Στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος στις διαδικασίες παρασκευής και κατανάλωσης τροφίμων,
• Στην ανάπτυξη πετυχημένων μεθόδων αγροοικολογίας,
• Στην ενίσχυση της χρήσης τοπικών και εποχιακών προϊόντων για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα  μέσω της  μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των τουριστικών επιχειρήσεων, την ενσωμάτωση βιώσιμων πρακτικών στη διατροφή και την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας μέσω της χρήσης τοπικών προϊόντων,
• Στην ανάπτυξη ψηφιακών εφαρμογών εκπαίδευσης και δικτύων συνεργασίας για ανταλλαγή δεδομένων και βέλτιστων πρακτικών με σκοπό την πρόληψη και αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη φυτική και ζωική παραγωγή,
• Στη μεταστροφή από κλιματικά-ουδέτερη γεωργία σε κλιματικά-θετική γεωργία.
  

  ---

2. Agrologistics 4.0 

• Στην ανάλυση και παρακολούθηση του ενεργειακού αποτυπώματος σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας,
• Στην ενίσχυση της διαφάνειας στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων και τη μείωση της σπατάλης τροφίμων,
• Στην ανάπτυξη τεχνολογιών για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην αλυσίδα παραγωγής (από τον πρωτογενή τομέα ως το ράφι),
• Σε καινοτόμα θέματα μεταποίησης, όπως την ανάπτυξη λύσεων ενεργής συσκευασίας / έξυπνης συσκευασίας.
  

  ---

3. Διαλειτουργικότητα συστημάτων στην αγροδιατροφή

Η διαλειτουργικότητα αποτελεί βασική πρόκληση για την ενίσχυση της ψηφιοποίησης στον τομέα της αγροδιατροφής. Η ύπαρξη διαφορετικών συστημάτων, αισθητήρων, και εφαρμογών που δεν συνεργάζονται αποτελεσματικά, δυσχεραίνει την ανταλλαγή δεδομένων και τη βελτίωση των παραγωγικών και εφοδιαστικών διαδικασιών. Η δημιουργία λύσεων που ενοποιούν δεδομένα από διαφορετικές πηγές και παρέχουν εύχρηστα εργαλεία για τη λήψη αποφάσεων μπορεί να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων και να οδηγήσει σε πιο βιώσιμες πρακτικές. 

Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω περιοχές ιδεών για την προαναφερθείσα θεματική, χωρίς να αποκλείονται και άλλες ιδέες/ περιοχές 

• Εφαρμογές ανοιχτού κώδικα που διασυνδέουν υπάρχουσες ψηφιακές υποδομές και εξασφαλίζουν την ανταλλαγή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.
• API που επιτρέπουν την ενσωμάτωση δεδομένων από συστήματα διαχείρισης αγροκτημάτων, αισθητήρες IoT και συστήματα logistics.
• Πλατφόρμες cloud που συγκεντρώνουν, αναλύουν και παρουσιάζουν δεδομένα από ετερογενείς πηγές σε φιλικό περιβάλλον χρήστη.
• Εφαρμογές ανοιχτού κώδικα που διασυνδέουν υπάρχουσες ψηφιακές υποδομές και εξασφαλίζουν την ανταλλαγή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.
• API που επιτρέπουν την ενσωμάτωση δεδομένων από συστήματα διαχείρισης αγροκτημάτων, αισθητήρες IoT και συστήματα logistics.
• Πλατφόρμες cloud που συγκεντρώνουν, αναλύουν και παρουσιάζουν δεδομένα από ετερογενείς πηγές σε φιλικό περιβάλλον χρήστη.
  

  ---

4. Ιχνηλασιμότητα Τροφίμων με Blockchain

Η εξασφάλιση διαφάνειας και αξιοπιστίας στην εφοδιαστική αλυσίδα των τροφίμων είναι κρίσιμη για την προστασία της υγείας των καταναλωτών και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στην αγορά. Η χρήση τεχνολογίας blockchain μπορεί να προσφέρει αμετάβλητη καταγραφή δεδομένων, εξασφαλίζοντας την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων από το χωράφι στο πιάτο. Η υιοθέτηση τέτοιων συστημάτων θα επιτρέψει την άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες για την προέλευση, την επεξεργασία και τη μεταφορά των προϊόντων, ενισχύοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα μέσω της παρακολούθησης περιβαλλοντικών δεικτών, όπως το ανθρακικό αποτύπωμα. 

Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω περιοχές ιδεών για την προαναφερθείσα θεματική, χωρίς να αποκλείονται και άλλες ιδέες/ περιοχές 

• Ανάπτυξη εφαρμογών με QR κωδικούς που παρέχουν στους καταναλωτές πληροφορίες για την προέλευση και τη διαδρομή των τροφίμων.
• Χρήση IoT συσκευών για αυτόματη καταγραφή δεδομένων (π.χ., θερμοκρασίας, υγρασίας) σε κρίσιμα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας.
• Δημιουργία ανοιχτών πλατφορμών blockchain για τη συνεργασία αγροτών, μεταποιητών και μεταφορέων.
• Εργαλεία ανάλυσης δεδομένων για την πρόβλεψη πιθανών κινδύνων στην αλυσίδα εφοδιασμού.
  

  ---

5. Αειφόρος Διαχείριση Υδάτων

Η αειφόρος διαχείριση των υδάτων είναι ζωτικής σημασίας για την αγροδιατροφή, καθώς ο κλάδος αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους καταναλωτές νερού παγκοσμίως. Η αναποτελεσματική χρήση υδάτινων πόρων οδηγεί σε σπατάλη, περιβαλλοντική υποβάθμιση και μειωμένη αποδοτικότητα στην παραγωγή. Οι σύγχρονες τεχνολογίες μπορούν να συμβάλλουν στη βελτιστοποίηση της διαχείρισης του νερού, επιτρέποντας την παρακολούθηση της χρήσης, την πρόβλεψη αναγκών και την προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές. 

Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω περιοχές ιδεών για την προαναφερθείσα θεματική, χωρίς να αποκλείονται και άλλες ιδέες/ περιοχές 

• Εφαρμογές IoT για τη συλλογή δεδομένων από αισθητήρες υγρασίας, επίπεδα νερού και κλιματικές συνθήκες.
• Πλατφόρμες τεχνητής νοημοσύνης για την πρόβλεψη αναγκών άρδευσης με βάση τις καιρικές συνθήκες και την κατάσταση των καλλιεργειών.
• Συστήματα αυτοματοποιημένης άρδευσης που μειώνουν τη σπατάλη νερού μέσω έξυπνης διαχείρισης.
• Εργαλεία ανάλυσης για την ενσωμάτωση δορυφορικών δεδομένων και πληροφοριών γεωργικών πρακτικών, ώστε να εντοπίζονται περιοχές με χαμηλή αποδοτικότητα χρήσης νερού.
• Ανάπτυξη blockchain εφαρμογών για τη διαφάνεια στη διαχείριση και κατανομή υδάτινων πόρων σε αγροτικές κοινότητες.
  

  ---

6. Εφαρμογές AI και Ανάλυσης Εικόνας στην Αγροδιατροφή

Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και η ανάλυση εικόνας μετασχηματίζουν την αγροδιατροφή, προσφέροντας καινοτόμες λύσεις για τη βελτίωση της παραγωγής και τη μείωση του κόστους. Από την ανίχνευση ασθενειών και την αξιολόγηση της υγείας των καλλιεργειών έως την ταξινόμηση προϊόντων, οι τεχνολογίες αυτές επιτρέπουν την ταχύτερη λήψη αποφάσεων, τη μείωση σπατάλης και την αύξηση της αποδοτικότητας. Η ενσωμάτωση αυτών των εργαλείων βοηθά τους αγρότες να προσαρμόζονται στις κλιματικές αλλαγές και στις αυξανόμενες ανάγκες της αγοράς. 

Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω περιοχές ιδεών για την προαναφερθείσα θεματική, χωρίς να αποκλείονται και άλλες ιδέες/ περιοχές 

• Εργαλεία ανάλυσης εικόνας για την αναγνώριση προβλημάτων στις καλλιέργειες, όπως ασθένειες, παράσιτα ή θρεπτικές ελλείψεις.
• Χρήση drones ή δορυφορικών δεδομένων για τη χαρτογράφηση και αξιολόγηση της απόδοσης αγροτικών εκτάσεων.
• Συστήματα AI για την ταξινόμηση προϊόντων ανά ποιότητα, μέγεθος ή χρώμα, βελτιώνοντας τη συσκευασία και τη διανομή.
• Πλατφόρμες πρόβλεψης αποδόσεων καλλιεργειών βασισμένες σε συνδυασμό εικόνων, κλιματικών δεδομένων και δεδομένων εδάφους.
• Λύσεις που ενσωματώνουν real-time παρακολούθηση μέσω κάμερας σε θερμοκήπια ή αποθήκες για την ανίχνευση παραγόντων που επηρεάζουν την ποιότητα της παραγωγής.

Άλλες ιδέες / περιοχές που μπορούν να εφαρμοστούν σε όλες τις παραπάνω θεματικές: 

Ιδέες / εφαρμογές που αξιοποιούν ρομποτικές εφαρμογές και το Internet of Things (ΙοΤ), την Τεχνητή Νοημοσύνη, τα ψηφιακά δίδυμα (digital twins), και εκτεταμένη πραγματικότητα (XR), τα πληροφορικά συστήματα και άλλες εφαρμογές από το πεδίο των νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών.

Ιδέες / εφαρμογές που σχετίζονται με τεχνολογίες που διευκολύνουν τη μετάβαση των κλάδων της αγροδιατροφής, των δημοσίων φορέων και όλων των φορέων που μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση και διαχείριση σημαντικών ζητημάτων στους προαναφερθέντες κλάδους, που φέρει η ψηφιακή εποχή και η κλιματική αλλαγή. 

Οι ομάδες εργασίας καλούνται να δομήσουν τις προτάσεις του σε σχέση με την πρόκληση, εστιάζοντας σε ένα από τα παρακάτω πεδία: 

• Τεχνολογικές εφαρμογές
• Συστήματα και διαχείριση ενέργειας
• Περιβάλλον & φυσικοί πόροι
• Τρόφιμα και Διατροφή 
• Αγροτική Παραγωγή και Υποδομές
• Γεωργική Μηχανική

Σημείωση: Στα παραπάνω πεδία μπορεί να γίνει και συνδυαστική χρήση αυτών. 

Ως ημερομηνία έναρξης για την υποβολή των προτάσεων, ορίζεται η  ημέρα δημοσίευση της παρούσας, δηλαδή, η Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2025 και ως καταληκτική ημερομηνία υποβολών των προτάσεων, ορίζεται η Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025  έως τις 12.00πμ. 

Οι προτάσεις που θα υποβληθούν από τις ομάδες εργασίας θα πρέπει να κατατεθούν σε μορφή pptx (PowerPoint), με μέγιστο αριθμό διαφανειών τις 12. Συμπληρωματικά, οι προτάσεις μπορούν να συνοδεύονται από διευκρινίσεις – επισημάνσεις σε κείμενο Word, μέχρι 500 λέξεις.

Οι προτάσεις των ομάδων εργασίας, θα πρέπει να συμπεριλάβουν τις εξής ενότητες: 

• Προσδιορισμός ανάγκης / ορισμός πλαισίου δράσης με βάση την ανάγκη (3 διαφάνειες) 
• Υπάρχουσες λύσεις (1 διαφάνεια) 
• Πρόταση στην πρόκληση (2-3 διαφάνειες) 
• Προϋπολογισμός – Budget (1 διαφάνεια) 
• Η ομάδα εργασίας (1 διαφάνεια) 
• Προσδοκώμενα αποτελέσματα – Risk analysis (1-2 διαφάνειες) 

Οι ομάδες που θα συμμετέχουν στον Μαραθώνιο Καινοτομίας μπορούν να αποτελούνται από δύο (2) έως και πέντε (5) άτομα. Δικαίωμα συμμετοχής στις ομάδες έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα ηλικίας από 18 ετών και άνω. Ο μέγιστος αριθμός ομάδων που θα συμμετάσχουν στο Μαραθώνιο Καινοτομίας είναι οκτώ (8). Σε περίπτωση συμμετοχών που ξεπερνούν τον μέγιστο, οι προτάσεις που θα επιλεγούν θα αξιολογηθούν από την αρμόδια επιτροπή στη βάση των κριτηρίων αξιολόγησης που αναφέρονται παρακάτω και χρησιμοποιούνται και για την τελική κατάταξη. 

Το Hackathon απευθύνεται σε ομάδες που μπορεί να αποτελούνται από ερευνητές ή φοιτητές (προπτυχιακούς, μεταπτυχιακούς, διδακτορικούς) ενός ή περισσότερων ακαδημαϊκών/ερευνητικών ιδρυμάτων, στελέχη επιχειρήσεων, startupers ή κάθε ενδιαφερόμενο. Ένα πρόσωπο δεν μπορεί να συμμετέχει σε περισσότερες από μια ομάδες. Οι ομάδες που θα επιλεγούν να συμμετέχουν στο Hackathon θα πρέπει να έχουν φυσική παρουσία στους χώρους διοργάνωσης, το Πάρκο Καινοτομίας JOIST στη Λάρισα και στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, στη Λάρισα (το ελάχιστο ένας εκπρόσωπος από κάθε ομάδα). 

Kάθε ομάδα θα κληθεί -σε χρονικό διάστημα περίπου 3 ωρών- να βελτιστοποιήσει την σχηματοποίηση της ιδέα της, υπό την καθοδήγηση ειδικού μέντορα, ανάλογα με το πεδίο εστίασης της κάθε ομάδας. Με την ολοκλήρωση της συγκεκριμένης εργασίας, η κάθε ομάδα θα παρουσιάσει την πρότασή της σε Επιτροπή Αξιολόγησης, η οποία θα έχει συσταθεί αποκλειστικά γι αυτό τον σκοπό και η οποία θα αποτελείται από ακαδημαϊκούς, εκπροσώπους φορέων και επιχειρήσεων. Η παρουσίαση των ομάδων θα πρέπει να είναι σύντομη και περιεκτική, με μέγιστο χρόνο παρουσίασης τα 5 λεπτά. 

Τα κριτήρια με βάση τα οποία θα αξιολογηθούν οι προτάσεις περιλαμβάνουν: 

• Τα χαρακτηριστικά της ομάδας εργασίας.
• Την ωριμότητα της πρότασης.
• Τη συνάφεια της πρότασης σε σχέση με την πρόκληση.
• Τη ρεαλιστικότητα της πρότασης (στο σύνολό της) και των μερών που τη συνθέτουν (στόχοι, budget, προσδοκώμενα αποτελέσματα).

Με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, στις τέσσερις πρώτες προτάσεις στη συνολική βαθμολογία, θα δοθούν τρία βραβεία: 

Πρώτη Θέση: Χρηματικό έπαθλο 5.000€ από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας & business mentoring 5 συνεδριών. 

Δεύτερη Θέση: Χρηματικό έπαθλο 3.000€ από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας & business mentoring 5 συνεδριών. 

Τρίτη Θέση: Χρηματικό έπαθλο 2.000€ από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας & business mentoring 5 συνεδριών. 

Τέταρτη θέση:  Business Mentoring 5 συνεδριών & 2 δωρεάν θέσεις στο Coworking Space του Πάρκου Καινοτομίας JOIST για 3 μήνες & δωρεάν συνδρομή στο JOIST Community για έναν χρόνο.